Fóuterlo(-palo)
Aristolochia pallida
Aristolochiaceae
Nom en français : Aristoloche pâle.
Descripcioun :Aquesto fóuterlo trachis dins li bos fres, blachiero e castagneredo, pulèu sus sòu séusous. Se recounèis à si fueio redouno (mai emé un pecou au contro de la fóuterlo-sarrasino) e à si flour claro. Sèmblo proun à Aristolochia paucinervis, mai aquesto radiero à uno cabosso en long (redouno encò Aristolochia pallida).
Usanço :Es uno planto empouisounanto que caup d'acide aristolochique marrit pèr li ren.
Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Aristolochia
Famiho : Aristolochiaceae
Ordre : Piperales
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 400 à 1200 m
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Blachiero
- Castagnaredo
- Bos fres
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Nord
Ref. sc. : Aristolochia pallida Willd., 1805
Lavanèso
Galega officinalis
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Avanèso.
Noms en français : Galéga officinal, Rue-de-chèvre.
Descripcioun :La lavanèso nous vèn d'Éuropo dóu levant e d'Asìo mounte trachis naturalamen. Eici s'atrovo, raramen, en ribo d'aigo e dins li prado umido. Sèmblo uno vèsso, mai li fuioun soun en noumbre impar e sènso vediho. Li flour soun d'un blu clar e la planto a quàsi ges de péu.
Usanço :Es uno planto empouisounanto pèr lou bestiàri quouro es en flour e un cop seco : 100 g de lavanèso seco douno la mort pèr la fedo que pòu pu alena. Fai pissa, abeissa la glicemìo e èi peréu galatougèno. Li flour seco se prènon en tisano, pamens mèfi que n'en fau pas trop metre.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galega
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco :
Mai à avoust
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éuropo-Sud-Èst
Ref. sc. : Galega officinalis L., 1753